„Design nie powinien być trendy. Dobre wzornictwo powinno trwać w czasie tak długo, jak to możliwe”– miał powiedzieć ojciec chrzestny włoskiego XX-wiecznego designu. Achille Castiglioni (1918-2002) był architektem i projektantem przedmiotów, mebli, lamp i krzeseł. Współpracował z największymi międzynarodowymi markami takimi jak Flos, Kartell, Pirelli, Zanotta czy Alessi.
Obsypany pochwałami przez całą swoją karierę, Achille otrzymał wiele wyróżnień, w tym dziewięć Compasso d’Oro (ta ceniona nagroda za wzornictwo przemysłowe powstała we Włoszech w 1954 r.). Ponadto jego prace znajdują się w stałych kolekcjach najlepszych światowych muzeów: od MoMA w Nowym Jorku po V&A w Londynie i Vitra Design Museum.
Mediolańczyk do szpiku kości, działał przez całą drugą połowę XX wieku i pozostawił po sobie ogromną liczbę wynalazków i projektów, starannie przechowywanych przez jego potomków w pracowni zamienionej na muzeum, która mieści się na piazza Castello w Mediolanie. W ciągu 20 lat działalności fundacji przez jej siedzibę przewinęło się ponad 80 000 gości.
Pod koniec maja 2023 świat kreatywny obiegła informacja o planowanej eksmisji Fundacji Achille Castiglioniego z jej oryginalnej siedziby. Przypominamy sylwetkę projektanta i zachęcamy do podpisania petycji przeciw wyprowadzce instytucji.
Cici – bo tak brzmiał nickname Achille’a – studiował architekturę na Politecnico di Milano i wraz ze swoimi braćmi, Livio i Pierem Giacomo, założyli biuro projektowe dla wzornictwa przemysłowego. Livio wycofał się z kolektywu w 1952 roku. Achille i Pier z powodzeniem hipnotyzowali świat przez kolejne lata swoimi charakterystycznymi elementami wyposażenia wnętrz: pełnymi gracji geometrycznymi kształtami z echami antycznych tradycji połączonymi z charakterystycznym dla włoskości poczuciem humoru.
Po śmierci Piera (1968) Achille kontynuował pracę jako projektant, urbanista, jednocześnie wykładając na Politechnice Turyńskiej i Politechnice Architektonicznej w Mediolanie.
W swojej karierze Cici powołał do życia ponad 150 produktów, w tym lampy, popielniczki, stołki, przełączniki, aparaty fotograficzne, telefony, półki na książki i siedzenia samochodowe.
Większość jego produktów jest wynikiem prawdziwej pomysłowości, kultury humanistycznej, inteligentnych eksperymentów z prototypowaniem, wiedzy technicznej, wrażliwości estetycznej, a przede wszystkim: praktyczności. Achille był zainteresowany badaniem i testowaniem struktur, procesów i nowych materiałów. Uniwersalna jakość, którą w ten sposób uzyskiwał do dziś cieszy się uwagą miłośników designu.
Nie dziwi więc, że kapryśnie przepyszne produkty jak i przestrzeń pracowni zamienionej w fundację, w której powstały były inspiracją dla kolejnych pokoleń designerów oraz miłośników wzornictwa.
Oto wybór najsłynniejszych projektów Achille Castiglioni.
Taboret Mezzadro (1954-1957)
Zaprojektowany przez Achille’a i Piera Giacomo Castiglioni w latach 1954-1957, taboret Mezzadro nazywany również pieszczotliwie Tractor, został po raz pierwszy zaprezentowany na dziesiątym Triennale w Mediolanie w 1954 roku i wyprodukowany przez firmę Zanotta (w 1970 r.). Bracia inspirowali się obiektami ready-made Marcela Duchampa z początku XX wieku, który łączył istniejące wcześniej przedmioty w pomysłowe konstrukcje i wprowadzał je do świata sztuki. Castiglioni zastosowali podobny akt zawłaszczenia, dzięki czemu stworzyli praktyczny obiekt z dużą dozą elementu zaskoczenia i humoru.
Lampa Taccia (1962)
„Oszałamiająca” lampa stołowa i podłogowa Taccia została zaprojektowana przez Achille i Piera Giacomo Castiglioni w 1962 roku dla Flos i zapewnia zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie światło. Projekt jest zainspirowany kształtem odwróconej lampy wiszącej. Taccia uwodzi prostotą swojej elegancji.
Lampa Arco (1962)
Jeden z najsłynniejszych projektów wyposażenia wnętrz w XX wieku. Zaprojektowany dla Flos, Arco jest ponadczasową ikoną w świecie domowego oświetlenia. W Arco nic nie jest dekoracyjne: nawet ścięte rogi podstawy pełnią funkcję, jaką jest ochrona przed zadraśnięciem przyszłych użytkowników.
Lampa Snoopy (1967)
Snoopy został zainspirowany postacią z kreskówki Charlesa Schulza o tym samym imieniu. Lampa została zaprojektowana dla Flos. Plastikowa czasza dostępna w trzech kolorach: czarnym, zielonym i pomarańczowym jest zawiadiacko ustawiona na marmurowej podstawie.
Lampa Viscontea (1960)
Kolejny projekt wykonany dla Flos. To wisząca lampa ma metalową konstrukcję i dyfuzor pokryty żywicą „kokonową”. To kolejna innowacyjna technika stosowana przez Achille’a i Piera Giacomo Castiglioni. Składa się z żywicy natryskiwanej na metalową ramę, aby stworzyć mglisty materiał, który przepuszcza światło w mniej inwazyjny sposób.
Achille Castilioni
Achille Castiglioni był jednym z nielicznych włoskich mistrzów projektowania o międzynarodowej renomie. Swoją pracą i filozofią „dobrego projektowania” wywarł wpływ na pokolenia artystów XX wieku. Urodził się w 1918 roku i podczas swojej kariery przyczynił się do zaprojektowania lub zaprojektował samodzielnie ponad 150 przedmiotów: od lamp po siedzenia samochodowe. Wiele jego projektów – jak lampy Arco i Brera – znajduje się w stałych kolekcjach kilku muzeów. Achille Castiglioni miał dwóch braci, Piera Giacomo i Livio. Po ukończeniu studiów Livio i Pier Giacomo otworzyli biuro w Mediolanie, projektując głównie obiekty na małą skalę ze względu na brak większych projektów architektonicznych tamtych czasów. Od końca lat 60 Achille był wieloletnim wykładowcą na Politechnice Turyńskiej i Politechnice Architektonicznej w Mediolanie.
