Podwórko w katowickiej dzielnicy Załęże jeszcze pół roku temu było wielkim, pustym klepiskiem. Zamknięta, zdegradowana przestrzeń, zniechęcała do jakiejkolwiek aktywności. W zacienionej przestrzeni rosło jedynie kilka paproci, które stały się inspiracją dla stworzenia magicznego ogrodu z dużą ilością zieleni, świecącymi „kwiatami” i wielkimi grzybami.
„Plac na Glanc” to cykliczny projekt rewitalizacji zaniedbanych katowickich podwórek, realizowany od 2013 roku przez Katowice Miasto Ogrodów z promocją dobrego designu. Zakłada zupełnie nowy sposób myślenia o przestrzeni publicznej, ponieważ w całości opiera się na działaniach oddolnych i konsultacjach. Przestrzeń publiczna traktowana jest jak własność mieszkańców.
Projekt stanowi odpowiedź na konkretne potrzeby mieszkańców poprzemysłowego miasta, w którym brakuje przestrzeni budowania sąsiedzkich relacji. Miejsca do przebudowy co roku wybierane są w drodze konkursu, do którego swoje podwórka mogą zgłaszać wszyscy mieszkańcy Katowic. Wybór poprzedza seria wizji lokalnych i spotkań z mieszkańcami. Punktem wyjścia projektu jest przekonanie, że dobrą przestrzeń publiczną można stworzyć tylko dzięki partycypacji społecznej, czyli aktywnemu zaangażowaniu jej przyszłych użytkowników zarówno w proces projektowy jak i samą realizację. Pierwszym etapem prac są spotkania warsztatowe, podczas których projektanci poznają mieszkańców, ich potrzeby i oczekiwania. Razem mierzą plac i przygotowują makietę podwórka, na której testowane są różne rozwiązania.
W katowickiej dzielnicy Załęże największe wyzwanie stanowiło pogodzenie oczekiwań wszystkich mieszkańców – zarówno osób starszych jak i dzieci. – W centralnej części podwórka ulokowaliśmy strefę relaksu i spotkań sąsiedzkich, ze stołem oraz siedziskami. Piaskownica której rozsuwane zadaszenie stanowi jednocześnie drewniany taras, jest początkiem strefy zabaw dla dzieci. W tej części najmłodsi mają do dyspozycji drewniany domek, bujane zabawki oraz tablicę do rysowania. Na całym podwórku rozsiane są świecące nocą grzyby, służące jako siedziska lub małe stoliki. Podwórko rozświetlają też wielkie kwiaty, na których można się również pohuśtać – opowiadają projektanci Grzegorz Layer, Ewa Labus-Janusz, Michał Centkowski. – Ważnym życzeniem mieszkańców było wprowadzenie dużej ilości zieleni. Wspólnie zasadziliśmy więc sporo roślin, które z czasem stworzą klimatyczny, tajemniczy ogród. Wykorzystując fragmenty rynien stworzyliśmy także kwietniki ścienne do hodowania ziół. Aby ułatwić podlewanie roślin zamontowaliśmy zbiornik zbierający wodę deszczową.
Wspólne sadzenie roślin i wykonywanie elementów zagospodarowania placu integruje mieszkańców i uczy odpowiedzialności za współdzieloną przestrzeń. Istotnym celem projektu jest także pokazanie innym mieszkańcom jak własnoręcznie można zmienić otaczającą przestrzeń, dlatego proponujemy proste, ekologiczne i tanie rozwiązania, wykorzystując również materiały z recyklingu.
Podwórko w katowickiej dzielnicy Załęże to już siódme miejsce odmienione przez projektantów w ramach projektu „Plac na Glanc”.
Projektanci: Grzegorz Layer, Ewa Labus-Janusz, Michał Centkowski
Lokalizacja: ul. Tokarska 2, Katowice
Powierzchnia: 170 m kw.
Koszt realizacji: 45 tys. zł
Więcej na: www.miasto-ogrodow.eu
