Myślenie dychotomiczne polega na podkreślaniu dwóch skrajnych możliwości i odrzucaniu rozwiązań pośrednich. Spolaryzowane postrzeganie świata prowadzi do rozwarstwienia na poziomie społecznym, ekonomicznym lub politycznym. W świecie przeciwieństw wciąż zmusza się nas do wyborów, opowiadania się po którejś ze stron, wyrobienia opinii, jasnej postawy.
Na fali toczących się dyskusji politycznych na całym świecie pojawiają się wypowiedzi ksenofobiczne, skrajne i wykluczające pewne grupy ze względu na pochodzenie, wiarę, poglądy czy postawy religijne. Jednocześnie jeszcze nigdy nie byliśmy tak bardzo otwarci na poznawanie nowych kultur, podróżowanie, eksperymenty kulinarne wywodzące się z najbardziej odległych zakątków świata. Rozprzestrzeniają się postawy skrajne i rośnie przepaść między biedniejszymi, mniej rozwiniętymi rejonami, a kosmopolitycznymi, otwartymi centrami dużych miast i ośrodkami uniwersyteckimi.
Radykalizacji sprzyja również coraz częstsze prowadzenie dyskusji w internecie, gdzie można poczuć się bardziej anonimowym, łączyć się w grupy agitujące na rzecz pewnych idei bądź sprzeciwiające się im. Często nowe ruchy społeczne nie spotykają się nigdy w realnie istniejących instytucjach, zamiast tego formalizują grupy działające w mediach społecznościowych i składają petycje online.
Nie jesteśmy w stanie przewidzieć dokładnych skutków gospodarczych ani geopolitycznych rozwarstwienia, jednak wiadomo już, że ucierpi na tym sposób prowadzenia debaty publicznej, która jest niezbędna do pokojowego rozwiązywania sporów.
W ramach programu tegorocznego festiwalu Gdynia Design Days zaprezentujemy różne przeciwstawne trendy w postaci rzeczywistych projektów. Zachęcimy Was do zastanowienia się nad tym, od czego zależy nasze poczucie szczęścia i zadowolenia z życia. Czy sprawia nam przyjemność dążenie do samorealizacji czy spełniamy się dopiero, będąc członkiem wspólnoty? Zastanowimy się, jak bardzo powinniśmy być odpowiedzialni za dobro wspólne, a kiedy warto postawić na własny interes. Pokażemy projekty, które ułatwiają powrót do nawiązywania kontaktu międzypokoleniowego, wzmacniają empatię wobec różnych kultur, cudzoziemców, mieszkańców Trzeciego Świata oraz budują odpowiedzialność za społeczność internetową. Porozmawiamy również o ciele – z jednej strony celebrujemy jego naturalność, myśląc o nim jak o najlepszym przyjacielu, z drugiej strony istnieje silny nurt traktujący ciało jako materię, którą da się poprawiać w nieskończoność. Pokażemy też, że kodowanie to nie tylko domena programistów, lecz coraz częściej narzędzie pracy humanistów, a świat cyfrowy nie musi ograniczać się do płaskiego ekranu.
Jak co roku chcemy pobudzić Was do myślenia i szerszego spojrzenia na tematykę projektowania, które już dawno przestało być utożsamiane jedynie z pięknymi przedmiotami. Mamy nadzieję, że w letniej, niezobowiązującej atmosferze otworzycie się na nowe pomysły i do tej pory sprzeczne z Waszymi poglądami idee. Zapewniamy, że dobra, merytoryczna dyskusja daje więcej niż czarno-białe spory.
Gdynia Design Days, „Polaryzacja”, 6–14 lipca 2019, więcej na: www.gdyniadesigndays.eu
