Design jest motorem innowacyjności. Do tworzenia silnych, polskich marek potrzebujemy zatem narzędzi – stymulowania usług badawczo-rozwojowych i wzornictwa przemysłowego. Właśnie dlatego Polska Agencja Rozwoju Przemysłowego tworzy programy, które mają kompleksowo animować współpracę małych i średnich przedsiębiorstw ze specjalistami w tej dziedzinie. Rok 2019 pokazuje, że strategia ta przekłada się na realne korzyści dla branży wyposażenia wnętrz
Szansą na pozytywne zmiany strukturalne w polskiej gospodarce jest przede wszystkim zwiększenie innowacyjności – ważne jest stymulowanie rozwoju wzornictwa przemysłowego i tworzenie silnych marek, wykorzystujących między innymi technologie. Dzięki nim do przemysłu wprowadzamy wysokowartościowe usługi i zwiększamy udział innowacyjnych produktów w rynku. Przedsiębiorcy inwestujący w design są po prostu bardziej innowacyjni, mają większe zyski, szybciej się rozwijają – co jest szczególnie ważne dla firm z sektora MSP.
Najważniejsze wskazówki w tym zakresie daje nam Komisja Europejska, dla której kluczem do innowacji jest właśnie projektowanie – co zresztą zostało jasno zdefiniowane w strategii „Europa 2020” na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Wzornictwo traktowane jest w niej jako istotny element, od którego coraz częściej zależy rynkowy sukces produktu – ma wpływ na jego formę, technologię, cenę, procesy organizacyjne. Doświadczenia krajów Europy Zachodniej udowadniają, że największe efekty przynoszą aktywności związane z kompleksowym zarządzaniem designem, czyli tworzenie marki, opracowanie linii wzorniczych produktów, czy też sposób komunikowania się z klientami. Polskim firmom, jak się okazuje, nie trzeba tego przypominać – badania PARP pokazały, że 73,3% badanych przedsiębiorców uważa inwestycje w design za potrzebne, bo bez dobrego wzornictwa trudno dziś odnieść sukces rynkowy. Problemem jest jednak to, że aż 42,9% badanych podkreśla, że polskich firm najzwyczajniej na to nie stać.
Meble a innowacyjność
Nie bez powodu Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości zwraca szczególną uwagę na krajową branżę meblarską, która jest jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się działów polskiego przemysłu. W ostatnich latach nasze firmy awansowały z 10. na 6. pozycję w światowym rankingu producentów mebli (wyprzedzają nas tylko: Chiny, USA, Niemcy, Włochy i Indie). Taka sytuacja jest jednak możliwa dzięki podwykonawstwu i niskim kosztom pracy, które, choć sprzyjają zdobywaniu nowych rynków zbytu, stwarzają ryzyko przenoszenia produkcji gdzieś indziej. Czynnikiem hamującym wzrost wydajności jest niski poziom innowacyjności, który, jak wskazują badania GUS, nadal maleje. Według Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości wiele firm decyduje się na współpracę z projektantami, oczekując wyłącznie propozycji estetycznych – nie wszystkie podmioty zdają sobie do końca sprawę ze znaczenia i przebiegu procesu projektowania produktu. Dlatego, wprowadzając swoje programy, PARP chce zachęcić większą liczbę producentów mebli do rozwijania firm w oparciu o całkiem nowe strategie.
Pozytywne zmiany
W nadchodzącym roku wsparcie dla MSP będzie kontynuowane w ramach dwóch kluczowych programów: „Design dla Przedsiębiorców. Dostępność Plus” oraz „Wzór na konkurencję”. Główna idea obu działań to dalsze inicjowanie i animowanie współpracy małych i średnich przedsiębiorstw ze specjalistami w dziedzinie wzornictwa.
„Design dla Przedsiębiorców. Dostępność Plus”
Konkurs na „Design dla Przedsiębiorców” został ogłoszony po raz pierwszy w 2018 roku, a następnie rozbudowany o rządowy program „Dostępność Plus”. Choć to stosunkowo „młode” działanie, to już nakreśliło kierunek pozytywnych zmian. Zainteresowanie wsparciem oferowanym w nowej formule okazuje się być coraz większe – świadczy o tym chociażby liczba tegorocznych wniosków. Łącznie PARP otrzymała wnioski dotyczące aż 917 projektów od firm reprezentujących właściwie wszystkie możliwe branże – wśród nich również od przedstawicieli przemysłów kreatywnych.
– Przedsiębiorcy coraz bardziej świadomie traktują design jako wartość firmy, dlatego tak chętnie angażują się we współpracę z profesjonalnymi projektantami i tym samym, w oparciu o nowe projekty wzornicze, chcą rozwijać swoje firmy oraz konkurować własnym designem – budować pozycję konkurencyjną na rynku w branży, w której działają. Wdrożenie zmian w zarządzaniu wzornictwem w firmie przynosi po prostu wymierne efekty ekonomiczne – podkreśla Anna Forin, Dyrektor Departamentu Usług Proinnowacyjnych w PARP.
„Design dla Przedsiębiorców” w kolejnym roku został przewidziany wyłącznie w wersji „Dostępność Plus”. Jego celem będzie sfinansowanie profesjonalnego procesu projektowego, którego efektem będzie wdrożenie przez firmę nowego, ulepszonego wyrobu lub usługi nakierowanej na zaspokojenie specyficznych potrzeb osób z ograniczeniami funkcjonalnymi i sfinansowanie niezbędnej inwestycji do jego wdrożenia. Do konkursu mogą aplikować wyłącznie mikro-, małe i średnie firmy, prowadzące działalność gospodarczą (zarejestrowane) na terenie 11 województw naszego kraju – poza: warmińsko-mazurskim, podlaskim, świętokrzyskim, lubelskim i podkarpackim.
W harmonogramie nie wskazano jeszcze konkretnych terminów. Wiemy, jednak, że ogłoszenie tego konkursu nastąpi w II połowie czerwca 2020 r., nabór rozpocznie się z początkiem lipca 2020 r. i potrwa około trzy miesiące. Jak potwierdza PARP dofinansowania dla przedsiębiorców na poszczególne zakresy projektów pozostaną na dotychczasowym poziomie.
– „Dostępność Plus” to idea, bardzo społecznie potrzebna. Uzasadniają to również dane demograficzne dotyczące liczby osób niepełnosprawnych, osób starszych lub starzejących się, a także chęć wprowadzenia ułatwień również dla kobiet w ciąży, czy rodzin z dziećmi w wózkach. To idea wprost wpisująca się w politykę spójności i zasady równościowe Unii Europejskiej oraz krajową ideę solidarności – a dobry design może być tu bardzo pomocny. Produkty prawidłowo zaprojektowane mogą istotnie ułatwić życie osobom z tych grup społecznych i nam wszystkim – w bliższej lub dalszej przyszłości. Podobne tendencje demograficzne widoczne są w innych krajach, zwłaszcza Europy. Dlatego to także pomysł na wzrost konkurencyjności i innowacyjności polskich firm – tłumaczy Anna Forin.
„Design dla przedsiębiorców” to konkurs organizowany w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
„Wzór na konkurencję”
Osobny program wsparcia rozwoju poprzez design stworzono dla przedsiębiorców z Polski Wschodniej. „Wzór na konkurencję” przewiduje dwa etapy – pierwszy pozwala starać się o dofinansowanie kosztów przeprowadzenia w firmie audytu wzorniczego i opracowania strategii. Firmy, które wezmą w nim udział, mogą ubiegać się o uzyskanie dotacji w ramach II etapu na wdrożenie wypracowanych rekomendacji. Choć nadal trwa nabór do II etapu, to już teraz PARP zapowiada uruchomienie kolejnej edycji na przełomie 2020/2021 r.
– O audyt wzorniczy wnioskują zarówno firmy stricte usługowe, jak i typowo produkcyjne – zarówno firmy posiadające już swoją markę, jak i przedsiębiorcy produkujący na zlecenie większych firm. Znaczna cześć beneficjentów etapu I, podejmuje się wdrożenia rekomendacji ze strategii wzorniczej i składa wniosek w etapie II – tłumaczy Łukasz Matuszewski, ekspert z Departamentu Wdrożeń Innowacji w Przedsiębiorstwach. – Tutaj wnioski mają już bardziej złożony charakter. Na ich podstawie dostrzec można, że przedsiębiorcy upatrują rozwój w różnych kierunkach. Niektórzy wprowadzają nowe produkty wykorzystując odpady poprodukcyjne, inni zmieniają profil działalności z handlowej na usługową, jeszcze inni wprowadzają nowe produkty w oparciu o dostępny potencjał przedsiębiorstwa lub łączą usługę z posiadanym produktem. Jedno jest pewne, coraz więcej firm z Polski Wschodniej po udziale w tym działaniu, dostrzega potencjał wzornictwa nie tylko poprzez pryzmat produktu, lecz również jako impuls do zmian w zakresie technologii, organizacji firmy czy procesów marketingowych – dodaje Łukasz Matuszewski.
„Wzór na konkurencję” to działanie finansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia.
To działa!
Propozycje PARP to wymierne korzyści dla przedsiębiorców oraz branży kreatywnej. Jednym z ciekawszych efektów prowadzonego dofinansowania był zakończony w tym roku program „Granty na dizajn”. Wybrani operatorzy – Stowarzyszenie Wzornictwa Przemysłowego Warmii i Mazur oraz CODE design – pomogli producentom stworzyć własne wzory mebli. We wszystkich firmach, które zakwalifikowały się do programu przeprowadzono odpowiednie audyty i szkolenia – dla każdej z nich wybrano projektanta, który stworzyłby autorską kolekcję.
Świetnym finałem współpracy były między innymi dobrze przyjęte wystawy podczas targów Maison&Objet w Paryżu i Warsaw Home. Obiekty wdrożone w ramach współpracy ze Stowarzyszeniem Wzornictwa Przemysłowego Warmii i Mazur zostały nagrodzone przez specjalistów oraz klientów – kolekcja mebli łazienkowych Oval zaprojektowana przez Grynasz Studio dla firmy Devo otrzymała główną nagrodę Dobry Wzór 2019 oraz statuetkę Must Have, a firma ABM została wyróżniona Diamentem Meblarstwa. Na temat wszystkich projektów pisały media zarówno w Polsce, jak i za granicą, wśród nich prestiżowy Wallpaper. Przedstawiciele firm uczestniczących w działaniu zapraszani są obecnie na debaty i spotkania, a wystawa ich produktów ma pojawić się na kolejnych wydarzeniach branżowych. Co jednak najważniejsze, program był szansą dla uczestników na otrzymanie profesjonalnego wsparcia design managerów, dzięki którym przedsiębiorstwa zyskały całkowicie nową wizję swoich marek. Większość z nich wiąże z kolekcjami bardzo duże nadzieje i rozpoczyna realizację strategii zainicjowanych przez program Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Więcej informacji na temat programów na stronach internetowych PARP
„Design dla Przedsiębiorców. Dostępność Plus”
Propozycje PARP to wymierne korzyści dla przedsiębiorców oraz branży kreatywnej. Kolekcja mebli łazienkowych Oval zaprojektowana przez Grynasz Studio dla firmy Devo otrzymała główną nagrodę Dobry Wzór 2019 oraz statuetkę Must Have. Projekt powstał we współpracy ze Stowarzyszeniem Wzornictwa Przemysłowego Warmii i Mazur w ramach programu PARP „Granty na Dizajn”. Koordynacja projektu – design management: Małgorzata Adamus i Marzena Radzka-Wiśniewska
Firma ABM została wyróżniona Diamentem Meblarstwa za modułowy system ekspozycyjny Avenir projektu Marty Niemywskiej-Grynasz i Dawida Grynasza. Projekt powstał we współpracy ze Stowarzyszenie Wzornictwo Przemysłowego Warmii i Mazur w ramach programu PARP „Granty na Dizajn”. Koordynacja projektu – design management: Małgorzata Adamus i Marzena Radzka-Wiśniewska
Nowa kolekcja Splot, czerpiąca z bogatej tradycji Podlasia, zaprojektowana została przez Zofię Strumiłło-Sukiennik dla Sikorski Supreme Furniture. Koordynacja projektu – design management: Monika Brauntsch, Renata Mikołajczyk
Współpraca firmy DOLUX-M z projektantem Nikodemem Szpunarem w ramach programu „Granty na Dizajn” umożliwiła zaprojektowanie nowoczesnej formy łączącej przestrzeń indoor i outdoor na bazie naturalnego drewna
Leżanka, stół oraz stoliki zaprojektowane przez Michała Biernackiego dla firmy Loftem. Design management: Justyna Janczak
System One Sofa według projektu Michała Tokarskiego. Design management: Magda Lubińska
Świetnym finałem współpracy Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości z polskimi firmami w ramach programu „Granty na Dizajn” były między innymi dobrze przyjęte wystawy podczas targów Maison&Objet w Paryżu i Warsaw Home. Na temat wszystkich marek piszą media zarówno w Polsce, jak i za granicą, wśród nich między innymi prestiżowy Wallpaper, a przedstawiciele firm uczestniczących w działaniu zapraszani są na debaty i spotkania
Anna Forin, Dyrektor Departamentu Usług Proinnowacyjnych w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości w trakcie wystawy i debaty zorganizowanych na targach Warsaw Home
Przedstawiciele firm biorących udział w programie „Granty na Dizajn” podczas prestiżowych targów branży meblarskiej Maison&Objet w Paryżu