Największy spośród żyjących architektów świata – Oscar Niemeyer – zmarł w środę w szpitalu w Rio de Janeiro. Za niewiele ponad tydzień świętowałby 105. urodziny. Niemal do końca życia był czynnym architektem – gdy przed rokiem w czasie urodzin zapytano go o najbliższe plany odpowiedział, że chciałby przebudować Copacabanę, nadmorską dzielnicę Rio de Janeiro.
Niemeyer był wiodącym przedstawicielem architektury modernistycznej. W ciągu kilkudziesięciu lat zawodowej pracy zrealizował ponad 600 projektów – zaczynał jeszcze w latach 30. zeszłego stulecia, gdy powstawały jego pierwsze, większe realizacje. Już w początkach kariery pozostawał pod silnym wpływem idei Le Corbusiera, z którym pracował m.in. nad projektem gmachów ministerstwa oświaty i zdrowia w Rio de Janeiro. To właśnie sprawiło, że Niemeyer przejął założenia „papieża modernizmu”, adaptując je do brazylijskiego kręgu kulturowego. Stworzył jednak własny, niepowtarzalny styl, nazywany także „brazylijskim modernizmem”, w którym dominowały krzywizny oraz stosowanie betonu. Na przełomie lat 40. i 50. zaangażował się w budowę siedziby głównej ONZ.
Do dziś najwięcej stworzonych przez niego obiektów znajduje się w jego ojczyźnie. Najsłynniejszą realizacją jest projekt budynków administracji rządowej w powstającej w latach 60. nowej stolicy kraju, Brasilii, nazywanej przez wielu „największą utopią architektoniczną XX wieku”. Do jego projektów w nowej stolicy powstawały zarówno budynki użyteczności publicznej (m.in. parlament, pałac Alvorada, pałac Itamarati, pałac Planalto, plac Trzech Władz, sąd najwyższy), jak i obiekty mieszkalne. Sam projekt urbanistyczny Brasilii stworzył jego mentor – Lucio Costa. Choć miasto do dziś budzi wiele kontrowersji, przed 25 laty zostały wpisane przez UNESCO na listę dziedzictwa ludzkości.
Inne znane na całym świecie Niemeyera to m.in. Muzeum Sztuki Współczesnej w Niteroi, siedziba Francuskiej Partii Komunistycznej w Paryżu, siedziba wydawnictwa Mondadori w Mediolanie, hala koncertowa w São Paulo, gmach Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Algierze, Muzeum Sztuki w Kurytybie czy katedra w Brasilii.
W 1988 roku został wyróżniony nagrodą Pritzkera, nazywanej Noblem dla architektów. Od kilkudziesięciu lat był uznawany za najbardziej wpływowego architekta na świecie.
Do końca pozostawał twórcą czynnym zawodowo. W ostatnich miesiącach myślał nie tylko o przebudowie Copacabany. Stworzył koncepcję przebudowy Sambodromu w Rio de Janeiro, która jest realizowana w związku ze zbliżającymi się Igrzyskami Olimpijskimi w 2016 roku.
Architekt od ponad miesiąca przebywał w szpitalu, do którego trafił z powodu problemów z nerkami. Zmarł w środę.
Museum of Modern Art projektu Oscara Niemeyera. fot. Archiwum
Museo Oscar Niemeyer. fot. Archiwum
Katedra w Brasilia Oscara Niemeyera. fot. Archiwum
