Współczesne przestrzenie dedykowane dzieciom coraz częściej wychodzą poza schemat plastikowo-kolorowych sal zabaw. Projekt bawialni Archipelag w austriackim muzeum Kinder Kunst Labor autorstwa Jakuba Szczęsnego i Karoliny Potębskiej, we współpracy z Rainerem Stadlbauerem, to przestrzeń, która nie tylko zachęca do ruchu i interakcji, ale także redefiniuje podejście do bezpieczeństwa i samodzielności dzieci.
Archipelag to część nowo powstałego muzeum w parku Altoona w podwiedeńskim Sankt Pölten. Projekt bawialni nawiązuje stylistycznie do betonowo-drewnianej bryły budynku o trójkątnym zarysie i charakterystycznych okrągłych oknach.
– Proste kształty i naturalny wygląd drewnianej fasady zainspirowały nas do wykorzystania trójkątów, kół i sklejki jako motywów przewodnich w naszym projekcie – mówi Jakub Szczęsny.
Jednym z głównych wyzwań projektowych była kwestia bezpieczeństwa. Projektanci postanowili świadomie zrezygnować z nadmiernego zabezpieczania przestrzeni, zachęcając dzieci do rozwijania umiejętności motorycznych i ostrożności. Stąd decyzja o zastosowaniu pochyłych modułów ze sklejki o wysokości nieprzekraczającej 120 cm i kątach nachylenia do 15%. Dzieci poruszają się po nich boso lub w skarpetkach, ucząc się balansowania i kontroli nad własnym ciałem.
To rozwiązanie wspiera samodzielność najmłodszych, jednocześnie dając dorosłym poczucie kontroli.
Topografia do odkrywania
Konstrukcja Archipelagu przypomina naturalne ukształtowanie krajobrazu. Pod pochyłymi powierzchniami znajdują się „jaskinie” połączone okrągłymi otworami. Oprócz modułowej struktury do dyspozycji dzieci są również inne elementy angażujące różne zmysły: „las lin” z grubymi linami do wspinaczki, okrągła misa wypełniona drobnym piaskiem, stalowe profile zamontowane na ścianie, przez które przepływa woda, a także trzypoziomowa rampa zakończona wnęką na podwyższonym podeście.
Dwie ściany pokryte są tablicami, na których dzieci mogą swobodnie rysować, a jeszcze inna wykończona jest sklejką z wystającymi z niej gałkami, do których można przymocować żółte, przypominające pączki poduszki.
Sztuka zabawy
Kinder Kunst Labor to nowa instytucja kulturalna w austriackim Sankt Pölten, poświęcona sztuce współczesnej i edukacji artystycznej. To przestrzeń, w której najmłodsi doświadczają sztuki poprzez eksperymenty, interakcję i aktywne działanie, zamiast biernej obserwacji.
Gmach muzeum zaprojektowało austriackie biuro Schenker Salvi Weber, koncentrując się na dziecięcej percepcji. Otwarty układ, drewniane wykończenia i elastyczność przestrzeni sprzyjają twórczej aktywności oraz swobodnej eksploracji.
Wpisując się w te założenia, Archipelag nie narzuca gotowych narracji, lecz tworzy warunki do beztroskiej zabawy i rozwijania wyobraźni.
