120 lat temu, 11 lutego 1902 roku w Kopenhadze urodził się Arne Jacobsen. Gwiazda designu XX wieku powszechnie kojarzy się z najczystszą formą modernizmu. Jego krzesła Jajo, Łabędź czy Mrówka zna każdy, kto choć trochę interesuje się designem.
Podobno był impulsywny i wymagający, ale też przyjacielski, ciepły i z poczuciem humoru. Często żartował z samego siebie. Potrafił też dawać współpracownikom instrukcje typu: „Dzisiaj musimy zrobić naprawdę niski/okrągły projekt”, „Jak się dzisiaj rzeczy mają?” – jakby przedmioty były żywe. Całkowicie poświęcał się każdemu pomysłowi, dopóki go nie zmaterializował i nie był do końca zadowolony z wyniku.
Arne Jacobsen – architekt i projektant
Chociaż uważał się przede wszystkim za architekta i był kluczowym współtwórcą ruchu architektury funkcjonalistycznej, to jego słynne krzesła projektanci wciąż traktują jako źródło inspiracji. Hołdował zasadzie – „Ekonomia plus funkcja równa się styl”, a jego budynki, meble i zastawa stołowa stały się symbolem stylu Danish Modern. Projektował funkcjonalistyczne budynki: od małych domów wakacyjnych po duże projekty hotelarskie. Od wież ratowniczych i kiosków w Kopenhadze po hotele, banki i St. Catherine’s College na Uniwersytecie Oksfordzkim. Jednocześnie myślał o nich całościowo – jego projekty mebli w większości tworzone były w związku z konkretnymi projektami architektonicznymi i jako projekty totalne obejmowały całe wyposażenie.
Jako projektant zajmował się oświetleniem, tekstyliami, meblami i wzornictwem przemysłowym. Podchodził do wszystkich projektów z takim samym perfekcjonizmem, który zdefiniował całą jego karierę. Proste, funkcjonalne formy dopracowane w każdym szczególe bez wyjątku przetrwały próbę czasu. Chętnie inspirował się naturą i jej organicznymi kształtami, które stały się podstawą kilku jego najbardziej znanych mebli. Krzesła Drop, Swan i Egg z końca lat 50. znajdują się w kolekcjach muzeów na całym świecie i są nadal produkowane do dziś przez marki takie jak: Fritz Hansen czy Louis Pulsen.
Usiądź i wyglądaj pięknie
Ciekawe, że gdyby nie styropian, trzy najbardziej kultowe krzesła stulecia mogłyby nigdy nie powstać. W latach pięćdziesiątych Jacobsen zajmował się badaniem tego innowacyjnego wówczas materiału. Wykorzystał go do foteli, które wniosły niespotykaną miękkość, wygodę i ludzką skalę do mebli przeznaczonych do wnętrz hotelowych. Rzeźbiarskie, miękkie kształty w oficjalnym budynku miały sprawić, że siedzący w nich ludzie będą wyglądać pięknie. W ten sposób, w oryginalnym lobby hotelu SAS Royal w Kopenhadze, krzesło Jajo miało przyjaźnie otaczać swojego gościa, a fotel Łabędź wizualnie unosić siedzącego. Mniejsze krzesła Drop, umeblowały sale restauracyjne i pokoje gościnne. Stworzenie ich nie było łatwym wyczynem. Styropian notorycznie pęka przy zginaniu, więc projektant eksperymentował z włóknem szklanym i wzmocnieniami, które drastycznie podniosły koszty produkcji. Ostatecznie nowy materiał, pianka poliuretanowa, zaoferował większą wytrzymałość, zmniejszając ilość wzmocnień wewnętrznych.
Arne Jacobsen (1902-1971)
Urodził się w Kopenhadze w 1902 roku. Początkowo kształcił się jako murarz. W 1924 roku rozpoczął studia jako architekt w Królewskiej Duńskiej Akademii Sztuk Pięknych. Podróżował po Francji i Niemczech I zetknął się z dziełami architektów Le Corbusiera, Miesa van der Rohe i Waltera Gropiusa, którzy wpłynęli na jego wczesne projekty. Swoją własną praktykę projektową rozpoczął w 1930 roku. Zaprojektował w Danii m.in.: SAS Royal Hotel i wnętrza (1960), Ratusz w Rødovre (1956). Szkołę Munkegaarda (1957), Narodowy Bank Danii (1978).
Był także jednym z pierwszych skandynawskich architektów, którzy rozwinęli działalność międzynarodową – Kolegium św. Katarzyny (1966) w Oksfordzie, Ambasada Królestwa Danii (1977) w Londynie. Otrzymał doktoraty honoris causa Uniwersytetu Oksfordzkiego i Uniwersytetu Strathclyde w Glasgow, był członkiem wielu europejskich rad akademickich. Jego najsłynniejsze meble to krzesła Ant (1952), Series 7 (1955), czy fotele Egg i Swan (1958).
