Słynne Ćmielów Design Studio obchodzi dziesiąte urodziny, a jego twórca i dyrektor artystyczny – Marek Cecuła, artysta ceramik, otrzymał niedawno Medal Gloria Artis, najwyższe wyróżnienie w dziedzinie polskiej kultury. Jest co świętować!
Profesjonalna pracownia wzornicza to ewenement na skalę światową. Funkcjonuje ona przy Polskich Fabrykach Porcelany „Ćmielów” i „Chodzież” SA, łącząc ponad 200-letnie doświadczenie ćmielowskiej manufaktury z wrażliwością artystyczną współczesnych projektantów.
To pierwsze tego typu studio w Europie – twórcza przestrzeń otwarta na różnorodne działania: projektowanie, produkcję, eksperymentowanie, a także realizację projektów edukacyjnych i artystycznych. Artyści i designerzy z całego świata mogą w ĆDS tworzyć własne kolekcje, które mają szansę dołączenia do oferty Polskich Fabryk Porcelany. Kreatywny tygiel działa na styku rzemiosła, przemysłu i sztuki, a dyrektorem artystycznym Ćmielów Design Studio jest Marek Cecuła, uznany artysta, ceramik i projektant.
– Mamy studio, które jest usytuowane wewnątrz zakładu przemysłowego z ogromnymi tradycjami. Możemy bez ograniczeń korzystać z możliwości, jakie oferuje produkcja pod względem urządzeń, materiałów i procesów. Tworzymy więc autorskie, autonomiczne projekty, ale jednocześnie fabryka zgłasza do nas swoje sugestie i zapotrzebowania. Musimy dopasować się do wymagań linii produkcyjnej, masowej produkcji i potrzeb klienta. To wymaga kreatywności i pewnego kompromisu pod względem myślenia projektowego. Małe studia działające na własną rękę, bez kontaktu z przemysłem, nie dotykają tego typu kontekstów – wyjaśnia Marek Cecuła.
Dziś ceramika święci triumfy, a jej ogromna popularność rewiduje rynek. Dziesięć lat temu ĆDS przecierało szlaki. Od początku istnienia studia jego celem było aktywne uczestnictwo w rozwoju polskiego wzornictwa, a także wprowadzanie na rynek nowoczesnych i innowacyjnych produktów do codziennego użytkowania. Jedna z pierwszych rewolucji, jakie wprowadzono już na samym początku działalności, to sześć kolorów masy porcelanowej.
Ślad dotyku twórcy
Autorska ceramika ĆDS zachęca do tworzenia relacji między człowiekiem a obiektem, dając możliwość kreowania ceremonii w codziennym użytkowaniu. W ręce użytkownika oddawany jest produkt sygnowany marką Ćmielów Design Studio oraz podpisem twórcy. Stworzono tu także miejsce edukacji zawodowej, prowadzące międzynarodowe rezydencje i staże dla studentów, projektantów i artystów. Współpraca z tradycyjną manufakturą i możliwość projektowania klasycznych wzorów są szczególnie inspirujące dla nowego pokolenia projektantów.
– Patrząc na rozwój działalności studia, jedną z istotnych zmian, jakie się dokonały, jest to, że na początku to my wszystko produkowaliśmy, zajmowaliśmy się całym procesem wypalania naczyń. Po jakimś czasie niektóre projekty przeszły jednak na licencję fabryki. My dajemy pomysł, wykonujemy model, a następnie fabryka produkuje nasze prace w dużych ilościach. To zmieniło nieco charakter studia, bo wcześniej mogliśmy gościć u siebie niekiedy nawet kilkunastu studentów, a dziś w naszej przestrzeni mamy wydzielone miejsce dla pracownika fabryki. Pracując z kolorami, nie możemy wchodzić na teren zakładu, ponieważ mogłoby to zanieczyścić porcelanę – dodaje.
Marek Cecuła zainicjował w swoim studiu ruch „sztuka dla przemysłu”, który ma na celu uświadamianie, jak ważną rolę odgrywają designerzy w procesie tworzenia produktu przemysłowego. Powstają tam zarówno projekty do produkcji przemysłowej, tworzone z użyciem nowoczesnych technologii, jak i oryginalne projekty w krótkich seriach, w których istotną rolę grają ślady dotyku rąk twórcy.
Przez 10 lat twórczej działalności ĆDS powstało mnóstwo unikatowych kolekcji, wyróżnianych i nagradzanych w Polsce i na świecie. Do najbardziej znanych należą słynny kubek pogięty New Atelier, sprzedawany w MoMA Design Store, a ostatnio zestaw do herbaty BAU, który znalazł się w finale prestiżowego konkursu Tableware International Awards of Excellence – jest to projekt Edyty Cieloch nawiązujący do idei Bauhausu.
Marek Cecuła i jego droga do Ćmielów Design Studio
Urodził się 23 kwietnia 1944 roku w Częstochowie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Do 16. roku życia mieszkał w Kielcach, gdzie chodził do liceum plastycznego – tam po raz pierwszy zetknął się z ceramiką artystyczną. Ceramiczną pasję rozwijał w Izraelu na kursach prowadzonych przez uznanych ceramików, m.in. Gdulę Ogen i Jeana Mayersa. Po 12 latach przeniósł się do Brazylii, gdzie prowadził studio przy fabryce Schmidt Porcelain, by w roku 1976 osiąść w Nowym Jorku. Tam założył studio Modus Design oraz galerię Contemporary Porcelain. W latach 1985–2004 był dziekanem wydziału ceramiki w Parsons School of Design w Nowym Jorku, a w 2004–2010 – profesorem gościnnym w National Academy of the Arts w Bergen. W 2012 roku otworzył Design Centrum Kielce, a rok później Ćmielów Design Studio. Jest profesorem w Royal College of Art w Londynie.
