Najważniejsze wyróżnienie w świecie architektury – Nagrodę Pritzkera 2025 – otrzymał chiński architekt Liu Jiakun „za sztukę znajdowania równowagi między dystopią a utopią oraz ukazanie, jak architektura może mediować między rzeczywistością a idealizmem”. – Liu afirmuje architekturę, która celebruje życie zwykłych obywateli – czytamy w uzasadnieniu jury.
W czasach dominacji spektakularnych form i technologicznych innowacji Jiakun przypomina, że najtrwalsze rozwiązania wynikają z głębokiego zrozumienia miejsca i ludzi a budynki to nie tylko fizyczne struktury, ale także nośniki historii, emocji i społecznych przemian.
– Poza wiedzą i techniką, zdrowy rozsądek i mądrość to najpotężniejsze narzędzia, jakie architekt może dodać do swojego warsztatu – podkreśliło jury w swojej decyzji.
Liu Jiakun, urodzony w 1956 roku w Chengdu, początkowo rozważał karierę w literaturze i sztuce. Do architektury podszedł więc nie tylko jako projektant, ale także jako narrator – jego budynki są zapisem historii i przemian społecznych.
Do jego największych realizacji należą m.in. Luyeyuan Stone Sculpture Art Museum w Chengdu, Sichuan Fine Arts Institute Department of Sculpture w Chongqing, Museum of Clocks w Chengdu, West Village w Chengdu, Suzhou Museum of Imperial Kiln Brick w Suzhou oraz The Renovation of Tianbao Cave District of Erlang Town w Luzhou.
Konsekwentnie pracuje z lokalnymi materiałami i tradycyjnymi technikami budowlanymi. Nie jest to jednak jedynie hołd dla przeszłości – materiały i technologie muszą być, jak sam określa, „odpowiednie”: – Nie szukam technologii zaawansowanej ani prymitywnej, lecz właściwej – bazującej na dostępnych zasobach i rzemiośle.
To podejście znalazło odzwierciedlenie w uzasadnieniu jury Nagrody Pritzkera, które doceniło jego umiejętność reinterpretacji tradycyjnych form w nowoczesnym kontekście: – Liu Jiakun nie opiera się na stylu, lecz na strategii. Każdy projekt to nowy scenariusz codziennego życia, wynikający z konkretnych warunków i potrzeb.
Pritzker Architecture Prize 2025
Nagroda Pritzkera (Pritzker Architecture Prize) przyznawana jest każdego roku architektom, których projekty wyróżniają się swoim społecznym zaangażowaniem. Laureat otrzymuje 100 tys. dolarów oraz medal wykonany z brązu.
Nagrodę ufundował Jay A. Pritzker (1922–1999) wraz z żoną Cindy w 1979 roku. Rodzina Pritzkerów to właściciele międzynarodowego biznesu z siedzibą główną w Chicago, m.in. sieci hoteli Hyatt, zlokalizowanych na całym świecie. Pritzkerowie znani są również ze wspierania aktywności edukacyjnych, naukowych, medycznych i kulturalnych.
Liu Jiakun dołączył do grona laureatów Nagrody Pritzkera, w którym znajdują się takie nazwiska jak Riken Yamamoto, David Chipperfield, Francis Kéré czy Anne Lacaton i Jean-Philippe Vassal.
W składzie tegorocznego jury zasiedli: Alejandro Aravena (przewodniczący), Barry Bergdoll, Deborah Berke, Stephen Breyer, Andre Aranha Correa do Lago, Anne Lacaton, Hashim Sarkis, Kazuyo Sejima oraz Manuela Luca-Dazio.
