Solarny design od Marjan van Aubel

Projektantka Marjan van Aubel wierzy, że energia słoneczna może odegrać ogromną rolę w tworzeniu zrównoważonej przyszłości. W czasach, kiedy znaleźliśmy się w obliczu kryzysu klimatycznego, zdaniem Marjan musimy zacząć myśleć nieszablonowo. Dlaczego więc nie skorzystać z energii słonecznej, której wszędzie mamy pod dostatkiem? W jej realizacjach kluczowe jest Słońce, którego energia zasila wyjątkowe panele solarne, bardziej przypominające piękne witraże niż znane nam instalacje z dachów domów.

– Zawsze zastanawiałam się nad panelami słonecznymi na dachach, tymi nieatrakcyjnymi niebieskimi kwadratami, które tak naprawdę nie czynią domów piękniejszymi. Zadałam sobie pytanie, czy ludzie chętniej korzystaliby z energii słonecznej, gdyby była ona bardziej atrakcyjna wizualnie – mówi Marjan.

Podczas studiów w Royal College of Art w Londynie Marjan zaczęła eksperymentować z różnymi powierzchniami, szukając sposobu na przekształcenie ich w transformatory energii, które są nie tylko funkcjonalne, ale i estetyczne. Jednym z wczesnych prototypów był projekt „Energy Collection”, w którym w specjalnie zaprojektowanej szafce znajdowały się szklane obiekty z wbudowanymi ogniwami słonecznymi, które mogły generować energię. Szafka nie tylko zbierała i przechowywała energię z przedmiotów, ale także służyła jako akumulator, który mógł zasilać urządzenia w pomieszczeniach.

Ostatnio projektantka jest szczególnie zafascynowana pięknem organicznych ogniw fotowoltaicznych, których kolorowa, przezroczysta i elastyczne forma otwiera nieskończone możliwości projektowania.

– To tak, jakbyśmy mieli nowy materiał do pracy, taki, który nie tylko wygląda oszałamiająco, ale również generuje energię. Można na to spojrzeć jak na materiał taki jak szkło czy glina, w tym sensie, że wszystko zależy od tego, jak się go ukształtuje i wykorzysta – dodaje projektantka.

Magazyn Design Alive

NR 13/2024 WYDANIE SPECJALNE

ZAMAWIAM

NR 13/2024 WYDANIE SPECJALNE

Magazyn Design Alive

ZAMAWIAM

NR 49 JESIEŃ 2024

Życiodajna instalacja

Na targi Expo 2020 w Dubaju, Marjan zaprojektowała dach pawilonu holenderskiego, który został pokryty wzorzystymi panelami słonecznymi. Świetliki zostały wykonane z nietoksycznych materiałów, a ich światło i kolor odbijały się i załamywały, tworząc wyjątkowe refleksy świetlne wewnątrz pawilonu. Same panele, dzięki pobieraniu energii słonecznej, zasilały obiekt w światło oraz umożliwiały jadalnym roślinom umieszczonym na gigantycznym stożku, przeprowadzać fotosyntezę.

Piękno w energii

Dziś energia słoneczna to nauka, ale dlaczego energia nie może być piękna? To pytanie zadaje projektantka w projekcie Sunne i podaje nam gotową odpowiedź w formie samozasilającej się lampy solarnej, która przechwytuje, przechowuje i wytwarza światło w pomieszczeniach. W dzień zbiera energię słoneczną, gdy wisi przy oknie, a wieczorem oświetla wnętrze domu.

– Projekt Sunne narodził się z rozmowy, którą odbyłam z przyjacielem, siedząc nad kanałem w Amsterdamie. Rozmawialiśmy o moim marzeniu, aby energia słoneczna stała się dostępna dla każdego, wszędzie, i o tym, jak możemy to marzenie zamienić w rzeczywistość – wspomina projektantka.

Zamiast zaczynać działanie na dużą skalę, Marjan zdała sobie sprawę, że największy wpływ można wywrzeć poprzez stworzenie pięknego, dobrze zaprojektowanego produktu, który ludzie mogliby łatwo zainstalować w swoich domach. I tak narodził się pomysł na Sunne.

Początkowo projekt został udostępniony na Kickstarterze, aby dowiedzieć się, jak duże jest zainteresowanie autonomiczną lampą, która zbiera własną energię. Odpowiedź była wręcz przytłaczająca, ponieważ w ciągu zaledwie 48 godzin projekt osiągnął cel finansowy, a do końca kampanii przekroczono go o ponad 200 proc. Zainteresowanie produktem było tak duże, że pojawiło się wiele zamówień wstępnych na drugą wersję lampy.

Lampa Sunne wykonana jest z jednego długiego zakrzywionego pasa aluminium w horyzontalnej pozycji. Zakrzywienie zapewnia większą powierzchnię, która pozwala na maksymalne wykorzystanie ogniw słonecznych. Aby włączyć lub wyłączyć Sunne, wystarczy dotknąć jej górnej części lub użyć aplikacji. Lampa nie wymaga zewnętrznej wtyczki.

Solarna szklarnia

W odpowiedzi na rosnącą liczbę ludności i zapotrzebowanie na pożywienie powstał projekt Power Plant, który stanowi propozycję rozwiązania zarówno w kwestii zużycia energii, jak i produkcji pokarmu. Power Plant jest szklarnią, która wykorzystuje szkło słoneczne do zasilania wewnętrznego klimatu, zbierając zarówno żywność, jak i energię elektryczną do uprawy roślin przyszłości, wykorzystując moc projektowania. Umieszczając je na dachach budynków, możemy zmniejszyć ilość kilometrów pokonywanych przez żywność i dostarczyć ją bezpośrednio w miejsce, w którym jest potrzebna.

Szyba solarna zasila system hydroponiczny, który pompuje wokół odżywczą wodę, oszczędzając do 90 proc. zużycia wody w porównaniu z tradycyjnym rolnictwem glebowym. Oprócz światła słonecznego kolorowe światła LED wspomagają wzrost roślin, zwiększając plony nawet 4-krotnie.

Power Plant pokazuje, że technologia botaniczna może być osadzona w środowisku miejskim, aby edukować ludzi i wprowadzić przyszłość rolnictwa do naszych miast.

Okno inne niż wszystkie

Current Window, to witraż w nowoczesnym wydaniu. Kolorowe elementy poza swoją tradycyjną rolą, wytwarzają również energię elektryczną ze światła dziennego, która może być wykorzystana do zasilania urządzeń w pomieszczeniach. Panele szklane wykonane są z ogniw słonecznych uczulonych na barwnik (DSSC), które wykorzystują właściwości koloru do wytworzenia prądu elektrycznego. Dzięki portom USB, zintegrowanym z gzymsem okna, można naładować urządzenia.

– Wyobraź sobie, że masz meble, które nie tylko wyglądają olśniewająco, ale także ładują Twój telefon bez potrzeby korzystania z gniazdka. Te przedmioty stają się jak nowi towarzysze w Twoim domu, służąc wielu celom. Integracja technologii energii słonecznej z przedmiotami codziennego użytku może również zainspirować ciekawość i uznanie dla świata przyrody, zachęcając ludzi do stania się dostawcami energii w ich własnych domach – dodaje Marjan.

Marjan van Aubel z optymizmem patrzy w przyszłość. Jej zdaniem kluczowe znaczenie ma znalezienie nowych rozwiązań w celu sprostania wyzwaniom, przed którymi dziś stoimy, a energia odnawialna jest jednym z takich rozwiązań. Solar Biennale, podczas których wymieniła z innymi wiele pomysłów i perspektyw na przyszłość, również dodało jej pozytywnej energii.

– Mamy tak wiele możliwości, ale jedno jest pewne – zmiany muszą nastąpić i robimy postępy. Nie tylko w związku z kryzysem klimatycznym, ale także z kwestiami społecznymi. Dostrzegliśmy znaczenie poszukiwania odnawialnych źródeł energii, aby stać się niezależnymi i pracować na rzecz zrównoważonej przyszłości – mówi Marjan.

Wiele pozytywnych aspektów zauważa również wokół siebie. Kiedy po raz pierwszy zaczęła pracować z energią słoneczną, nie było wielu ludzi w tej dziedzinie. Teraz jest inaczej. Zrównoważony rozwój i odnawialne źródła energii stały się integralną częścią edukacji projektowej i całej branży projektowej. Wielu jej kolegów i przyjaciół pracuje w tej dziedzinie, a badania i wdrożenia projektowe rosną w szybkim tempie. Marjan wierzy, że energia słoneczna jest przyszłością.

Marjan van Aubel Studio

Marjan van Aubel (1985) tworzy wielokrotnie nagradzaną, innowacyjną pracownię projektowania solarnego, która wprowadza energię słoneczną do codziennego życia. Studio stawia na projektowanie dla pozytywnej przyszłości poprzez łączenie dziedzin zrównoważonego rozwoju, projektowania i technologii oraz tworzy trwałe zmiany poprzez projektowanie solarne, integrując energię słoneczną z naszym otoczeniem, np. w budynkach i przedmiotach. Marjan współpracowała z globalnymi markami takimi jak COS, Timberland, Swarovski w celu przyspieszenie globalnego przejścia na energię słoneczną. Ukończyła Royal College of Art (Design Products MA) w 2012 roku oraz Rietveld Academy DesignLAB (BA) w 2009 roku.