Zofia Sobolewska Ursic pokazuje, jak rzemiosło może być punktem wyjścia do nowoczesnych interpretacji meblarstwa. Jej serwantka, łącząc precyzję wykonania z subtelną grą światła i faktury, udowadnia, że w designie wartością jest nie tylko nowość, ale także twórczy dialog z przeszłością.
Takie podejście zapewniło jej projektowi zwycięstwo w II edycji Programu Kunszt, organizowanego przez Fundację Rodziny Staraków. Uczestnicy konkursu mieli za zadanie stworzenie funkcjonalnego dzieła sztuki użytkowej – zamykanego mebla przeznaczonego do przechowywania i organizacji przedmiotów.
– Relacja między człowiekiem a sprzętem ma niezwykłą moc redefiniowania przestrzeni i zmieniania funkcji pomieszczeń – podkreśla Piotr Korduba, historyk sztuki i członek Kapituły Konkursowej. – Bardzo często to właśnie przedmioty do przechowywania kształtują sposób, w jaki organizujemy wnętrza. Od zawsze wkładano ogromny wysiłek w tworzenie obiektów, które mają nie tylko funkcję użytkową, ale także „wnętrze” i „duszę” – jak serwantka Zofii Sobolewskiej.
Praca nad serwantką trwała dziesięć miesięcy. Projektantka przez dwa lata czekała na możliwość nauki intarsji słomą w prestiżowym atelier w Paryżu, prowadzonym przez Lison de Caunes – wnuczkę André Groulta, mistrza tej techniki w okresie art déco. To właśnie tam opanowała warsztat, który pozwolił jej stworzyć zwycięski projekt.
Kunszt w każdym detalu
Głównym elementem dekoracyjnym mebla jest intarsja słomą – wywodząca się z ludowego rękodzieła metoda zdobnicza, która w baroku zaczęła podbijać salony. Wykorzystanie tego materiału nadaje powierzchni organiczny, lekko połyskujący charakter, zmieniający się w zależności od kąta padania światła.
Precyzyjna dekoracja została zestawiona z litym drewnem poddanym ręcznej obróbce z wykorzystaniem tradycyjnych narzędzi stolarskich, takich jak stare strugi czy dłuta. Dzięki temu uzyskano interesującą grę faktur – gładką, połyskliwą powierzchnię słomy, której naturalny wosk nadaje subtelny połysk, oraz surowość litego drewna, obrabianego zgodnie z dawnymi, ludowymi metodami.
Serwantkę zdobią bratki – motyw nawiązujący do twórczości Wyspiańskiego, który projektantka przekształciła w surrealistyczną wariację nowej ludowości. Z kwiatów spoglądają oczy, a postrzępione liście przypominają dłonie.
W projekcie istotną rolę odgrywają również detale, takie jak „frędzle” wykonane z naturalnych snopków słomy, będące reinterpretacją korzeni bratków. Uwagę przyciąga także czarna noga mebla – fragment powalonego dębowego pnia, znalezionego przez projektantkę w lesie, oraz żłobione listwy pochodzące z ponadstuletniej balustrady schodów, uratowanej przed utylizacją.
Sztuka ukrywania
Serwantka Zofii Sobolewskiej Ursic to nie tylko mebel, ale także przemyślny koncept funkcjonalnego ukrywania.
Zwycięski mebel będzie prezentowany na wystawie sztuki i designu kolekcjonerskiego Nomad w St. Moritz, pod skrzydłami galerii Craftica.
Program Kunszt – przestrzeń dla nowego rzemiosła
Program Kunszt, w ramach którego powstała serwantka, to inicjatywa wspierająca twórców na styku designu i rzemiosła artystycznego.
Obok Zofii Sobolewskiej Ursic, w gronie finalistów programu Kunszt 2024 znaleźli się Maciej Jelski z projektem Kabinetu NH_3 oraz Konstanty Stajniak z obiektem Szuflandia.
Ogłoszono już hasło III edycji programu: „Zasłona/Odsłona”, które skupi się na relacji między tym, co ukryte, a tym, co eksponowane w przestrzeni.